Bijna 35 jaar geleden is het dat ik er voor het laatst was. Mijn opa was overleden, en het huis waar mijn oma en hij bijna 50 jaar gewoond hadden, moest worden leeggehaald. Het rook er nog vertrouwd, naar vijftig jaar pijp roken, naar zondagse sigaren, naar wc en scheerschuim en roze badkristallen, maar het huis was stoffig en stil, de piano was weg, overal stonden dozen.

In de tijd dat we in Delft woonden, tweehoog, geen balkon, mochten we in de zomer bij opa en oma in de tuin spelen. Toen ik op de middelbare school zat, en mijn oma ziek was en vreselijke pijn had – botkanker, hoorden we later – logeerde ik er in de vakanties om te helpen. Aardappels schillen, koken, afwassen in het kleine keukentje, zitten naast oma, mijn hand op haar buik om de pijn weg te halen, boodschappen doen met opa die last had van aderverkalking en die de wereld zag als één groot complot. De krant bracht elke dag hetzelfde nieuws, het achtuurjournaal was precies hetzelfde als dat van vorige week, de dominee hield alweer dezelfde preek, en oma moesten we vooral niet te veel verwennen, zei hij, en ik praatte met hem mee, en voelde me even later schuldig tegenover oma, omdat mijn woorden werden gebruikt om haar de les te lezen.
Maar naarmate de jaren verstreken, kwamen de mooie herinneringen terug. Het tuintje met het grind en de bloemperken, de schommel in de seringenboom, de warme zomerochtenden, de fluitketel van de buurvrouw, de koerende duiven, het groene houten schuurtje met de regenton.
Toen Gert Jan Schaap van Visie me vroeg waar ik vroeger gelukkig was geweest, noemde ik de tuin van mijn opa en oma. Een week later ontmoette ik fotograaf Eljee Bergwerff in de Fransen van de Puttestraat, en we belden aan, en we mochten zomaar naar binnen. Ik zag de vestibule met de stenen vloer, de ronde houten trapleuning, het keukentje, de glas-in-loodramen, de woonkamer die zoveel kleiner leek dan in mijn herinnering. Het vervallen schuurtje achterin de tuin was vervangen door een echte schuur, er lagen steentjes in plaats van grind. Maar het huis was hetzelfde, en toen ik er op een bankje zat, was het even of ik mezelf weer zag schommelen in de schaduw van de seringenboom.

klik op de foto’s om ze te vergroten